Kijken met je hart maakt minder blind.
Hoe een Lepeltje Liefde leidt tot een Cultuur waarin Mensen zich Gezien, Gehoord en Gerespecteerd Voelen & het Schadelijk Effect van Valse Liefde
Diversiteit en inclusie zijn tegenwoordig veelgebruikte termen in de zakelijke wereld. Steeds meer organisaties spreken over hun ambitie om een inclusieve werkcultuur te creëren. En dat is ook logisch, gezien de groeiende focus op duurzaam ondernemen. Maar laten we eerlijk zijn: ambitie op zichzelf leidt niet tot verandering. Wat écht het verschil maakt, is impact.
Impact draait om de werkelijke veranderingen die we teweegbrengen door dagelijks te handelen. Hier is het belangrijk om onderscheid te maken tussen ‘gewone’ ambitie en morele ambitie. Waar reguliere ambitie vaak gericht is op het behalen van prestaties, gaat morele ambitie over het streven naar een positieve bijdrage aan de wereld. Toch wordt die ambitie pas betekenisvol wanneer we deze omzetten in morele impact.
Een Lepeltje Liefde
Veel organisaties proberen diversiteit en inclusie te bevorderen met beleid, regels en verplichte trainingen. Denk aan quota of uitgebreide rapportages. Maar échte inclusie gaat niet over wat er op papier staat; het gaat over dagelijkse interacties en hoe mensen daadwerkelijk met elkaar omgaan en wie mee mag doen. Het gaat om het creëren van een werkomgeving waarin iedereen zich veilig voelt, waar mensen zich durven uiten en kwetsbaar kunnen zijn zonder angst voor oordeel: jezelf dus mogen zijn.
Wat daar vooral voor nodig is? Een lepeltje liefde. Door voor te leven hoe je wél met elkaar omgaat, oprechte zorg voor elkaar te tonen, vertrouwen geven en ontvangen, verantwoordelijkheid nemen voor het welzijn van het geheel en respect voor de ander. Respect betekent hier het erkennen van elkaars grenzen en perspectieven. Zonder dit lepeltje liefde blijft inclusie oppervlakkig, een optelsom van verschillen zonder echte verbinding.
Uit onderzoek blijkt dat werknemers zich meer betrokken en gemotiveerd voelen in teams waar empathie en wederzijds respect centraal staan. Dit resulteert niet alleen in betere samenwerking, maar ook in hogere productiviteit en innovatie. De vraag is dus: hoe krijg je dit voor elkaar? Hoe zorg je ervoor dat mensen dat lepeltje liefde integreren in hun dagelijkse interacties?
Cultuur: Meer dan Woorden op Papier
Het begint allemaal bij het onder de loep nemen van de bestaande cultuur. Want cultuur is niet alleen wat er op papier staat in de vorm van missies en kernwaarden, maar vooral hoe deze waarden tot uiting komen in het dagelijkse gedrag. Het gaat om de manier waarop mensen elkaar behandelen, communiceren, beslissingen nemen en elkaar ondersteunen. Vaak horen we binnen organisaties klinkende termen zoals ‘excellence’, ‘klantgerichtheid’, ‘vernieuwing’ en ‘accountability’. Dit zijn typisch masculiene waarden die zich richten op prestaties, verantwoordelijkheid en competitie. Ons huidige systeem beloont vooral deze waarden. Hoewel ze belangrijk zijn, zijn ze niet allesomvattend. Wat vaak over het hoofd wordt gezien, zijn de feminiene waarden — zorgzaamheid, empathie en samenwerking. Deze zijn minstens zo cruciaal voor het creëren van een inclusieve cultuur. Waarbij liefde geen ‘soft value’ is, maar juist een krachtige waarde die zorgt voor een omgeving waarin mensen zich echt gezien, gehoord en gewaardeerd voelen. Neem als voorbeeld Jacinda Ardern, zij wilde als premier van Nieuw-Zeeland empathisch én daadkrachtig zijn: “Je kunt vriendelijk zijn, maar ook sterk. Empathie én daadkracht tonen. Optimistisch zijn, en tegelijk doelgericht. Je kunt het leiderschap zelf vormgeven, en een leider zijn die weet wanneer het tijd is om te gaan.” Natuurlijk zijn er ook kritische kanttekeningen te plaatsen bij haar leiderschapsstijl, maar weten wanneer het tijd is om te gaan en dan ook daadwerkelijk een stap opzij doen is misschien ook wel het krachtigste wat een leider kan doen.
Hoe Kleine, Consistente Daden een Cultuur van Inclusie Bouwen
Het formuleren van kernwaarden is stap één. Maar laten we eerlijk zijn: kernwaarden stellen niets voor als ze niet worden omgezet in actie. Inclusie gaat uiteindelijk om hoe mensen, in hun dagelijkse omgang met elkaar, denken, voelen en handelen. Dat gaat verder dan alleen een “luisterend oor” bieden of een “helpende hand” uitsteken. Het vraagt om de consistente toepassing van dat lepeltje liefde.
Denk eens na: Hoe spreek je een collega aan? Hoe reageer je op een idee dat afwijkt van jouw eigen perspectief of overtuigingen? Hoe creëer je ruimte voor anderen om te groeien?Een leidinggevende die écht luistert naar feedback van zijn team of een manager die bewust opkomt voor iemand die anders over het hoofd wordt gezien, maakt een groot verschil. Voorbeeldgedrag speelt hierin een cruciale rol. Goed voorbeeld doet immers goed volgen. Het goede doen is echter niet vanzelfsprekend het juiste om te doen. Enkel wanneer het gedrag van leiders consistent in lijn is met de kernwaarden (‘practice what you preach’), inspireert dat anderen om hetzelfde te doen. Alleen door dagelijks te laten zien dat iedereen ertoe doet, creëer je een omgeving waarin mensen zich echt thuis voelen — een cultuur waarin inclusie geen streven is, maar een realiteit.
Van Ambitie naar Impact: Het Verschil dat Liefde Maakt
Het echte verschil als het op diversiteit en inclusie aankomt, bereik je dus niet met beleid en mooie woorden alleen. Wat echt het verschil maakt, is het omzetten van ambitie in morele impact door dagelijks te handelen vanuit liefde en respect. De volgende keer dat je nadenkt over hoe je zorgt voor échte diversiteit en inclusie, stel jezelf dan de vraag: Hoe kunnen we meer liefde en respect integreren in onze dagelijkse praktijk? Wanneer we de focus verleggen van morele ambitie naar morele impact, creëren we een werkomgeving waar mensen zich niet alleen welkom voelen, maar ook oprecht gewaardeerd.
Dit dus! Dit is de kracht van een lepeltje liefde in de praktijk — het verandert niet alleen de werkvloer, maar ook de mensen die daar samenkomen. Alleen zo bouw je aan een cultuur die wordt gevoed door het hart. Binnenkort start de week van de integriteit, dan gaan we een podcast opnemen en meer verdieping zoeken over dit thema. We zoomen dan in op mooie praktijkvoorbeelden van lepeltjes liefde, maar leggen ook bloot waar het schuurt: het schadelijk effect van valse liefde. Wordt dus zeker vervolgd!
Auteurs in co-creatie
Alexandra van Gestel en Sanne van Dooren
Eigenaar Avenue 11 / Strategisch Organisatieadvies
Expert Vrouw-inclusief Werkgeverschap / LVV gecertificeerd Vertrouwenspersoon
Zet beweging in gang die blijvende impact heeft